Jak pasteryzować słoiki

Zimą trudno o świeże owoce i warzywa, a w sklepach po sezonie ich ceny są znacznie wyższe. Nie musimy jednak żegnać się z nimi aż do następnego lata dzięki mrożonkom i przetworom. W zamrażarce warzywa i owoce mogą leżeć bardzo długo. O trwałość przetworów zaś musimy zadbać sami. Pomaga nam w tym pasteryzacja.

Spis treści artykułu

1 Czym jest pasteryzacja?
2 Przed pasteryzacją
3 Pasteryzacja krok po kroku
4 Inne sposoby zabezpieczenia przetworów

Czym jest pasteryzacja?

Pasteryzacja to proces przebiegający w wysokiej temperaturze. Powoduje ona wyginięcie bakterii powstałych podczas przygotowywania przetworu oraz jego zabezpieczenie przed dostaniem się kolejnych. Podczas pasteryzacji rozszerzone powietrze znajdujące się w słoiku uwypukla jego wieczko, a później podczas studzenia wciąga je z powrotem. Zabezpiecza to przetwory przed dostaniem się powietrza i nowych bakterii z zewnątrz.

Przed pasteryzacją

Najpierw oczywiście przygotowujemy przetwory. Następnie, kiedy już są gotowe, musimy wybrać odpowiednie słoiki. Nie mogą być one popękane ani mieć żadnych wyszczerbień. Wieczka muszą być dopasowane do słoików i nie mogą być zardzewiałe i zniszczone. Słoki i nakrętki należy porządnie umyć płynem do naczyń, a następnie wyparzyć wrzątkiem. Muszą być całkowicie czyste i pozbawione zapachów po poprzednich przetworach. W przypadku ogórków konserwowych zapach jest trudny do pozbycia, więc słoiki po nich można wykorzystać już tylko na następne ogórki. Podobnie z innymi octowymi marynatami. Przetwory muszą być nakładane czystymi sztućcami. Przed zakręceniem słoików należy wytrzeć ich brzegi, które mogą pobrudzić się od przetworów. Do pasteryzacji nie używamy słoików mających nakrętki z gumką i metalowymi klipsami. Pod wpływem temperatury zwilgotnieją one pod gumką i pozostaną nieszczelne.

Pasteryzacja krok po kroku

Większość z nas nie wyobraża sobie zimy bez przetworów własnej roboty, ale wciąż zdarzają się osoby, które nie wiedzą dokładnie jak pasteryzować słoiki. Oto prawidłowy proces pasteryzacji – krok po kroku:

Wkładamy przetwory do gorących słoików i dobrze je zakręcamy. Niektóre przetwory daje się do słoików na gorąco, więc warto zaopatrzyć się w rękawiczkę lub ściereczkę, aby się nie poparzyć;

Sortujemy słoiki pod względem wielkości i dobieramy odpowiednie garnki. Należy gotować razem tylko słoiki o podobnej wielkości i dobrać garnek tak, by był wyższy od słoików, bo pasteryzacja przebiega pod przykryciem;

Na dnie garnka kładziemy specjalną wkładkę metalową do pasteryzacji lub czystą ścierkę kuchenną. Dzięki temu słoiki nie popękają od rozgrzanego dna;

Wkładamy słoiki tak, by między nimi swobodnie mogła przepływać woda;

Wlewamy gorącą wodę do 3 cm poniżej najmniejszego słoika i stawiamy na kuchenkę;

Doprowadzamy do wrzenia i gotujemy 10-30 minut w zależności od zaleceń z przepisów na konkretne przetwory;

Wyjmujemy słoiki z wody, dociskamy uwypuklone wieczka i odstawiamy do wystudzenia. Podczas studzenia wieczka mogą delikatnie strzelać;

Inne sposoby zabezpieczenia przetworów

Słoiki z gumkami i metalowymi klipsami można zabezpieczyć przed dostaniem się do nich powietrza bez gotowania. Nazywa się to „wekowaniem”. Po napełnieniu i zakręceniu słoików ustawiamy je do góry dnem i zawijamy w gruby ręcznik, koc lub nawet otulamy grubą kołdrą na kilka-kilkanaście godzin. Można również zawekować słoiki w piekarniku, jednak znów ta metoda nie sprawdzi się w przypadku słoików z gumkami, które mogą pęknąć od wysokiej temperatury. Ustawiamy słoiki na blaszce i wkładamy do nagrzanego do 130 °C piekarnika na 60 minut. Następnie wyjmujemy słoiki, dociskamy wieczka, dokręcamy i odstawiamy do wystudzenia.

Pasteryzacja w wysokiej temperaturze jest najlepszą metodą na zabezpieczenie przetworów przed zepsuciem i znaczne wydłużenie ich trwałości. Takie przetwory można przechowywać przez całą zimę, a nawet i przez kilka lat jeśli nie zostaną zużyte. Przystępując do pasteryzacji należy pamiętać o tym, że każdy z przetworów ma własne wytyczne co do konieczności i czasu tego procesu zawarte w przepisie. Niektóre przetwory, takie jak kiszonki czy soki lub dżemy mocno słodzone i wkładane do słoików na gorąco, nie wymagają pasteryzacji. Zawsze zapasteryzowane muszą za to zostać wszelkie przetwory octowe i marynaty.