Jak znaleźć motywację do pracy?

Istota motywacji

Motywacja to źródło wszystkich ludzkich zachowań, nadające im kierunek. Zachodzi w podświadomości i powoduje chęć zrobienia czegoś, wynikającą z mniej lub bardziej racjonalnych powodów. Motywacja to klucz do osiągnięcia upragnionego celu, a także uniknięcia znalezienia się w niekorzystnej sytuacji.

Motywem postępowania może być niezaspokojona potrzeba np. brak wystarczających środków finansowych lub niski status społeczny. Motywacja pozwala pokonać przeszkody i niedogodności na drodze do celu, a od jej siły zależy porażka lub niepowodzenie.

Teoria potrzeb

Teorie motywacji wyjaśniają jakie są mechanizmy sterujące zachowaniem człowieka, zwłaszcza w życiu zawodowym. Według teorii potrzeb, motywacja tkwi we wnętrzu człowieka. Zaspokojenie potrzeb powoduje uczucie zadowolenia, które zwiększa wydajność, stymulując efektywność.

Zgodnie z tą teorią, zewnętrzny system nagród i kar ma mniejsze znaczenie niż wewnętrzna samorealizacja. Po zaspokojeniu podstawowych potrzeb fizjologicznych, człowiek zaczyna odczuwać potrzebę szacunku i samorealizacji, co napędza go do wkładania większego wysiłku w karierę zawodową, gromadzenie dóbr materialnych i próby uzyskania wysokiego statusu społecznego.

Dwuczynnikowa teoria Herzberga

Teoria ta zakłada istnienie dwóch klas czynników motywujących – wewnętrznych (motywatorów) i zewnętrznych (higieny). Do czynników zewnętrznych należą m.in. wynagrodzenie, polityka firmy, styl zarządzania i stosunki międzyludzkie, a wewnętrznych – uznanie, osiągnięcia, możliwość awansu oraz zainteresowanie pracą. Motywatory zapobiegają niezadowoleniu pracownika, a czynniki higieny – zapewniają jego zadowolenie.

Przyczyny braku motywacji

Większość osób aktywnych zawodowo wykonuje lub kiedyś wykonywała pracę, która nie była satysfakcjonująca. Niezależnie od przyczyny, niezadowolenie ze stanowiska, powoduje brak motywacji i zmniejszenie wydajności pracownika. 

Aby skutecznie z tym walczyć, trzeba zastanowić się, dlaczego praca stała się przykrym obowiązkiem. Na spadek motywacji często wpływa zbyt niskie wynagrodzenie. W tej sytuacji warto poruszyć z przełożonym kwestię podwyżki, zwłaszcza jeśli wypłata jest niewspółmierna do ilości wykonywanych obowiązków.

Zbytnie obciążenie pracownika to druga przyczyna wypalenia. Firmy często nadmiernie eksploatują najlepszych członków zespołu, ponieważ są przekonane, że nie stanowi to dla nich problemu lub próbują w ten sposób poradzić sobie z brakami kadrowymi.

Ustalenie planu działania

Brak motywacji powoduje marazm, utrudniający podejmowanie decyzji i zdecydowanych działań. Wyznaczanie sobie celów jest jednym z najprostszych i najbardziej skutecznych działań motywacyjnych. Jeżeli celem jest zmiana pracy, należy przemyśleć, jakie jest nasze wymarzone stanowisko oraz jakie warunki trzeba spełniać, aby móc na nim pracować.

Można również znaleźć dodatkowe zajęcie, które będzie związane z zainteresowaniami, np. zostać instruktorem fitnessu lub sprzedawać własnoręcznie wykonywane produkty. Pozwala to na samorealizację, a z czasem może stać się pełnoetatowym zajęciem.

Pozytywne nastawienie

Przy braku motywacji łatwo o negatywne myślenie, które napędza niechęć do wykonywanych obowiązków. Warto poszukać pozytywów pozostawania na obecnym stanowisku, nawet jeśli mają to być drobiazgi np. koleżeńskie relacje w zespole lub komfortowe warunki w biurze.

Jeżeli praca jest monotonna, ale satysfakcjonująca finansowo, można planować drobne przyjemności, takie jak zakupy czy wyjazdy, na które trudno sobie pozwolić w gorzej płatnym zawodzie. Dobre zarobki ułatwiają utrzymanie równowagi między życiem prywatnym a zawodowym, tzw. work life balance.

Relacje ze współpracownikami

Dobre relacje w zespole są bardzo skutecznym motywatorem. Niestety nie zawsze współpraca układa się w ten sposób. Jeżeli wśród współpracowników znajdują się wampiry energetyczne, trzeba nauczyć się z nimi radzić.

Nie można mylić konstruktywnej krytyki ze złośliwościami i próbami podcięcia skrzydeł. Kluczem jest tutaj postawa asertywna. Nawet pracownik najmłodszy stażem nie ma obowiązku znosić ataków personalnych ze strony innych pracowników. Negatywne relacje w zespole odbierają chęci do pracy, zwłaszcza osobom wycofanym i uległym.

Należy zastanowić się nad przyczynami krytyki ze strony współpracowników. Osoby pozbawione motywacji często lekceważąco podchodzą do swoich obowiązków, co prowadzi do zaniedbań, rzutujących na cały zespół. Mimo zniechęcenia warto traktować pracę poważnie, ponieważ pochwały ze strony przełożonych również są doskonałym motywatorem.

Szukanie inspiracji

Brak motywacji nie zawsze jest spowodowany niekorzystnymi warunkami pracy lub wrogim podejściem współpracowników. Czasem niechęć do pracy wynika z problemów osobistych czy gorszego samopoczucia. Źródłem inspiracji mogą być osoby, które odniosły sukces. 

Biografie ludzi spełnionych pozwalają nabrać wiary w osiągnięcie celu i realizację marzeń. Motywację zapewniają także pozytywne cytaty, którymi warto otaczać się w codziennym życiu. Takie maksymy można umieścić w kalendarzu lub na samoprzylepnych karteczkach w pobliżu monitora.

Eliminacja rozpraszaczy uwagi

We współczesnym świecie praktycznie przez cały czas mamy pod ręką smartfon, a praca przy komputerze tworzy pokusę przeglądania stron internetowych. Chociaż wiele osób chwali się podzielnością uwagi, w rzeczywistości mózg męczy się pod wpływem zbyt dużej ilości bodźców.

Najbardziej efektywne jest skupienie się na jednym zadaniu. Urządzenia elektroniczne rozpraszają uwagę i powodują spadek motywacji. Używanie telefonu, słuchanie muzyki czy surfowanie po Internecie powinno się zostawiać na czas wolny lub przerwę w pracy.

Brak motywacji do pracy nie zawsze wynika ze złego zarządzania czy niekorzystnych warunków. W pierwszej kolejności warto zmienić swoje myślenie i starać się dążyć do samorealizacji, bez względu na okoliczności.

Stan wypalenia zawodowego dotyka większości pracowników, jednak nie musi kończyć się zmianą branży.

Łukasz

Chętnie doradzam, pisząc na wszelakie tematy – sport, hobby, wnętrza, praca, rozwój i turystyka. Staram się znaleźć porady na wszystkie problemy.