Uprawa czosnku – jak to robić?

Uprawa czosnku na własne potrzeby.

Czosnek budzi skrajne emocje i bywa wręcz ważnym elementem publicznego dyskursu. Przede wszystkim czosnek sprowadzany na bieżąco z Chin uważany jest nie tylko za mało wartościową żywność, ale też nie nadaje się do uprawy w Polsce.

Poza tym nieprzyjemny zapach oraz ostry smak czosnku sprawiają, że jest albo uwielbiany, albo darzony bezdyskusyjną nienawiścią. Jego smakosze muszą uważać, aby nie zrazić do siebie innych osób, dlatego często spożywają go wyłącznie w sprzyjających okolicznościach – kiedy nie planują wyjścia do pracy albo spotkań towarzyskich. Ze względu na jego znane od wieków prozdrowotne właściwości od czasu do czasu po czosnek sięgają jednak nawet najbardziej zagorzali jego przeciwnicy.

Czosnek w Polsce – od kiedy?

Jest to roślina nazywana „naturalnym antybiotykiem”, chociaż stosowana leczniczo była naturalnie na długo przed pojawieniem się jakiegokolwiek antybiotyku powstałego w laboratorium. Dlatego tę nazwę zyskała stosunkowo późno. Uprawa czosnku, popularna na całym świecie, rozpoczęła się około pięciu tysięcy lat temu, a do Polski zawitał on w średniowieczu, prawdopodobnie za pośrednictwem Tatarów.

Odmiany czosnku – jaki najlepszy do domowej uprawy?

Czosnek przeznaczony do uprawy posiada dwie zasadnicze odmiany: czosnek wiosenny inaczej zwany czosnkiem jarym, oraz czosnek zimowy – czyli inaczej ozimy. Te zaś podzielić można jeszcze na czosnek twardogłowy (czyli strzałkujący) oraz czosnek miękkogłowy (tzw. niestrzałkujący).

Ten pierwszy co prawda rośnie nieco szybciej, natomiast drugi rodzaj – wykazuje się większą trwałością po zbiorach. Ponadto czosnek twardogłowy posiada mniej, ale za to bardziej okazałych ząbków stanowiących jednolitą obręcz. Miękkogłowy – ma ząbki drobne, ułożone spiralnie.

Co ważne, podział na odmianę wiosenną oraz zimową nie jest ścisły. Okazuje się, że w okresie kiedy zwykle hodujemy rośliny ozime często powodzeniem kończy się również uprawa czosnku jarego. Ta roślina, niezależnie od odmiany, wyjątkowo dobrze adaptuje się do różnych warunków a jej uprawa jest stosunkowo łatwa. Należy jednak pamiętać o podstawowych zasadach dotyczących tego procesu.

Musimy również potrafić odróżnić czosnek polski od niedawno sprowadzonego z Chin, ponieważ ten drugi zwyczajnie na naszej ziemi nie wyrośnie. W materiał do posadzenia najlepiej zaopatrzyć się u zaufanego dostawcy.

Rodzaj gleby, warunki sprzyjające sadzeniu.

Czosnek potrzebuje stosunkowo żyznej gleby. Może być ona piaszczysto-gliniasta, ale pomimo jego dobrych zdolności adaptacyjnych do warunków atmosferycznych – uprawa czosnku w glebie zbyt gliniastej może zakończyć się fiaskiem. Zatem kiedy tylko w naszym ogródku stopnieją ostatnie śniegi, a ziemię można będzie zacząć kopać bez większych przeszkód – czyli mniej więcej na początku kwietnia – możemy zabrać się do sadzenia czosnku jarego. Taką odmianę czosnku będziemy mogli zbierać już w sierpniu tego samego roku.

Jeżeli chodzi o czosnek ozimy, to jego sadzenie możemy rozpocząć już w październiku, ale ostatecznie czas na to mamy do grudnia. Jednak na plony poczekamy znacznie dłużej – bo aż do lipca następnego roku.

Uprawa czosnku – nawożenie.

Najlepiej w tym przypadku sprawdzą się oczywiście nawozy naturalne, typu obornik albo kompost. O ile z pozyskaniem własnego obornika wiele osób może mieć problem a jego zapach jest wyjątkowo mało zachęcający, to kompost bardzo łatwo wytwarza się w domu, choćby przy użyciu różnych pozostałości po codziennych posiłkach. Uprawa czosnku może dodatkowo odstraszać szkodniki od roślin posadzonych w jego sąsiedztwie warto umieścić go obok: marchewki, pietruszki, pomidorów albo buraków. Unikajmy za to sąsiedztwa między innymi roślin strączkowych.

Jak własnoręcznie zasadzić czosnek?

Sadzenie czosnku to nieskomplikowana czynność. Wystarczy pojedyncze ząbki umieszczać, w zależności od jego odmiany: od około 3,5 cm. głębokości do 5 cm. pod powierzchnią ziemi dla czosnku jarego, a około 7 cm. wgłąb – dla ozimego. Ząbki umieszczamy pionowo: płaską częścią do dołu, a charakterystycznym „wąsem” do góry. Grządkę najlepiej podzielić na rzędy w odległości około 25 cm. pomiędzy nimi, a sam czosnek wystarczy sadzić w tych rządkach w odstępie około 10 cm.

Uprawa czosnku – na co jeszcze zwracać uwagę?

Istnieje jeszcze kilka ważnych wskazówek związanych z uprawą tej rośliny. Przede wszystkim pamiętać należy aby przed zbiorami nie przesadzać z podlewaniem lub całkowicie z niego w tym czasie zrezygnować. Oczywiście uprawa czosnku wymaga we wcześniejszych etapach wilgotnej gleby. Ponadto należy zwrócić uwagę na długość szczypioru, zwłaszcza w przypadku odmiany ozimej. Nie pozwólmy, żeby wyrósł on wyżej niż na 10 cm. przed pojawieniem się śniegu. Nie zapominajmy też o sprawach tak elementarnych, jak regularne usuwanie chwastów pojawiających się w jego okolicy oraz o spulchnianiu ziemi.

Czosnek z Chin, najczęściej dostępny obecnie w sklepach, zyskuje coraz więcej przeciwników. Alternatywą dla niego jest właśnie czosnek z własnej uprawy – do jego posadzenia wystarczy przecież niewiele, a zebrane zapasy posłużą długo.

Łukasz

Chętnie doradzam, pisząc na wszelakie tematy – sport, hobby, wnętrza, praca, rozwój i turystyka. Staram się znaleźć porady na wszystkie problemy.