Spis treści artykułu

1 Co to jest gastroskopia

Co to jest gastroskopia

Gastroskopia jest badaniem endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego. Pozwala na jego dokładną ocenę.

Gastroskopia wykonywana jest w celu diagnostycznym lub terapeutycznym. Może być wykonywana bez znieczulenia lub w znieczuleniu dożylnym.

Wskazania do wykonania gastroskopii w celu diagnostycznym:

bóle w nadbrzuszu,

uciążliwe objawy dyspeptyczne,

podejrzenie choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy,

trudności w połykaniu niewiadomej przyczyny,

podejrzenie krwawienia z przewodu pokarmowego,

badanie przesiewowe u osób ze zwiększonym ryzykiem rozwoju nowotworu,

badanie przesiewowe u osób w wieku 50-65 lat,

pobranie wycinków do badań histopatologicznych,

wykonanie testu urazowego na obecność bakterii Helicobacter pylori

Wykonywanie gastroskopii w celu terapeutycznym:

w celu usunięcia polipów,

hamowanie krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego,

usuwanie ciał obcych z przewodu pokarmowego,

usunięcie pozostałości po zabiegu operacyjnym(nici chirurgiczne),

leczenie blizn, zwężeń pozapalnych

Przeciwwskazania do gastroskopii:

ostra lub ciężka przewlekła niewydolność krążenia,

ostry zespół wieńcowy,

świeży zawał serca,

ostra lub ciężka przewlekła niewydolność oddechowa,

Jak przygotować się do gastroskopii?

Przed gastroskopią pacjent powinien spożyć ostatni posiłek wieczorem poprzedniego dnia, a w dniu wykonywania badania nic nie jeść ani nie pić. Osoby przyjmujące na stałe leki, powinny je przyjąć standardowo w dniu badania, jednak popić możliwie niewielką ilością wody.

Wszystkie przyjmowane leki należy jednak skonsultować z lekarzem. W przypadku osób przyjmujących leki rozrzedzające krew konieczne będzie ich odstawienie na kilka dni przed zabiegiem. Osoby chore na cukrzyce powinny poinformować o tym fakcie lekarza, gdyż konieczne jest odstawienie leków przeciwcukrzycowych oraz insuliny w dniu badania.

Przed badaniem należy zdjąć wszelką biżuterię, aparaty słuchowe, okulary, soczewki kontaktowe oraz wyjąć protezy zębowe. W przypadku gdy badanie przeprowadzane jest w znieczuleniu ogólnym należy także pozbyć się lakieru z paznokci w celu umożliwienia lepszego monitorowania saturacji.

Czego nie można robić przed gastroskopia?

jeść i pić(minimum 6 godzin przed badaniem),

żuć gumy,

palić papierosów,

pić kawy, herbaty,

przyjmować leków obniżających cukier, wstrzykiwać insulinę,

przyjmować leków rozrzedzających krew,

przyjmować leków z grupy inhibitorów pompy protonowej(mogą dawać fałszywy wynik testu ureazowego),

Jak ubrać się na gastroskopię?

Należy ubrać wygodne, niekrępujące ubranie, najlepiej z przewiewnego materiału(np. bawełniane). Ponadto nie należy zakładać biżuterii. Włosy powinny być związane. Pacjent powinien przed badaniem wykonać toaletę jamy ustnej, a w przypadku posiadania protezy zębowej wyjąć ją.

Co zabrać na badanie?

dokumentację medyczną,

skierowanie na badanie,

dokument potwierdzający tożsamość,

w przypadku osób chorych przewlekle należy posiadać zaświadczenie lekarskie w sprawie braku przeciwskazań do wykonania badania w znieczuleniu ogólnym.

Przebieg badania

Gardło znieczulane jest miejscowo środkiem znieczulającym(lignokainą). Pacjent powinien leżeć na lewym boku i opierać głowę na poduszce. Do jamy ustnej wkładany jest jednorazowy ustnik, który chroni przed przygryzieniem endoskopu.

Lekarz wprowadza gastroskop do gardła i przesuwa w stronę przełyku i kolejnych odcinków układu pokarmowego. Pacjent powinien wtedy połykać ślinę, co ułatwi przesuniecie gastroskopu dalej. W tym momencie niezwykle ważne jest spokojne oddychanie.

Po wprowadzeniu gastroskopu we właściwe miejsce należy powstrzymywać się od dalszego połykania śliny. Gastroskopia trwa średnio od 5 do 30 minut.

Jak oddychać w czasie gastroskopii?

Ze względu na umieszczony w jamie ustnej endoskop uniemożliwiający oddychanie przez usta podczas trwania badania należy oddychać wyłącznie przez nos.

Oddech powinien być miarowy i spokojny (znacznie ułatwi to wprowadzenie endoskopu i cały przebieg badania). Podczas badania nie można także połykać śliny, powinna ona spływać do podstawionego ślimaka.

Jak pokonać strach przed gastroskopia?

Gastroskopia nie jest bardzo bolesnym badaniem, jednak jest dla pacjentów dosyć niekomfortowa. Pacjent ma prawo odczuwać strach i denerwować się badaniem.

Dlatego niezwykle ważna jest profesjonalna opieka zapewniona przez personel placówki medycznej. Często pacjenci stresują się, że podczas badania stanie się coś złego. Gastroskopia nie jest jednak zabiegiem obarczonym dużym ryzykiem powikłań.

Przed badaniem lekarz ma prawo zlecić środki uspokajające pacjentowi, który odczuwa silny strach. Możliwe jest także przeprowadzenie badania w znieczuleniu dożylnym.

Wymagane badania przed gastroskopią

morfologia,

APPT, Elektrolity, Kreatynina, poziom glukozy na czczo,

przeciwciała anty HCV i Antygen HBs,

TSH i FT4(w przypadku osób chorych na tarczycę),

dokumentacja wszystkich badań obrazowych i endoskopowych z ostatnich pięciu lat,

Zalecenia po gastroskopii

Przez pierwsze dwie godziny po badaniu nie należy jeść ani pić. Po upływie tego czasu można napić się mały łyk wody i ocenić przy tym zdolność połykania.

Spożywanie posiłków i picie większej ilości płynów możliwe jest po odzyskaniu prawidłowego odruchu ustno-gardłowego. Śluzówka przewodu pokarmowego po gastroskopii jest lekko podrażniona, w związku z czym nie należy spożywać bardzo gorących i pikantnych potraw.

W przypadku badania ze znieczuleniem dodatkowo przez 24 godziny po gastroskopii nie należy prowadzić pojazdów oraz obsługiwać maszyn.

Możliwe powikłania gastroskopii

Powikłania gastroskopii pojawiają się niezwykle rzadko. Najczęściej nie wymagają leczenia i ustępują samoistnie.

Powikłania:

krwawienie,

perforacja przewodu pokarmowego- wymaga doraźnego leczenia operacyjnego,

reakcja alergiczna na leki,

zaburzenia rytmu serca, bóle wieńcowe,

zaostrzenie astmy oskrzelowej,

Jeśli po badaniu utrzymują się bardzo silne dolegliwości bólowe brzucha, powiększenie jego obwodu, a dodatkowo występuje gorączka lub wymioty należy się skonsultować z lekarzem w trybie pilnym.